Covid Sürecinde Esnaf Olmak!

Dünyada küresel bir sorun haline gelen ve tüm kesimleri etkisi altına alan koronavirüs salgını sektörlerde olumsuz sonuçlar meydana getirirken şüphesiz bunlardan en fazla etkilenenler esnaflar…

Her anlamda zorluklarla mücadele ettiğimiz bu salgın sürecinde küçük esnafın piyasada ayakta kalma mücadelesi, evlerine ekmek götürebilme telaşı her geçen gün daha da zorlaşıyor. Bir yılı aşkın bir süredir esnafımızın işleri kötüye gitmekte. Dükkânların kiraları, işçilerin ücretleri derken giderleri sürekli artıyor ama gelirleri bu oranı karşılayamayacak şekilde azalıyor. Gıda sektöründe bir nebze olsun diğer sektörlere kıyasla durumlar daha iyiyken tekstil, konfeksiyon gibi diğer sektörlerde esnafların aldıkları mallar ellerinde kaldı. Okullar açılmadı. Üniversite öğrencileri yaşadıkları şehirde kalınca öğrencilerin okula dönmesini bekleyen esnaflar için bu durum çok büyük sıkıntılar yaşamalarına sebep oldu. Bireylerin tüketim talepleri de bu süreçte değişti. Dışarıdan özgürce alışveriş yapabildiğimiz zamanlar geride kaldı. Artık market alışverişleri bile sanal ortamda ihtiyaçlar neticesinde halledilebilir oldu. Kimsenin dışarıya çıkmasına gerek kalmadan temassız ödeme şeklinde internetten alışveriş yapmak bu süreçte artış gösterdi. Tüketim taleplerindeki değişme daha çok market ve çeşitli gıdaya yönelik olarak gerçekleşti. Temel ihtiyaçlarımızı karşılamaya yönelik alışverişi daha çok yapıyoruz. Giyime ayırdığımız bütçemiz azaldı. Akaryakıta da öyle… Okullarımızın açılmadığı, turizmin rahatça yapılamadığı şu günlerde eğitim için seyahatler için ayrılan bütçeler bu alanlarda harcamalar yapılamadığı ya da daha az yapıldığı için azaldı. Dışarıdan yemek yemez, yiyemez olduk. Bu alana yönelik harcamalarımızda azaldı. Böylece pandemi süreci harcama eğilimlerimizi pek çok yönden değiştirmiş oldu. Esnaf bu uzun ve zorlu süreci finansal anlamda kaldıramamakta. Yıllardır esnaflık yapan işverenler bile kepenkleri kapatmak zorunda kaldı. Çalışanlar işsiz kaldı. Üretime devam edenler ise düşük iş hacimleriyle dayanabilecekleri yere kadar üretime devam etmeye çalışıyorlar.

Salgın sürecinde esnafa verilen destekler daha çok onları ayakta tutabilmeyi başarabilecek düzeyde olmalı. Tam kapanma sürecinin içerisinde olduğumuz şu günlerde esnafa verilen destekler lokanta, kafe, kıraathane, spor salonları gibi pek çok alanda sağlanan sigorta prim desteklerine devam edilecek. Gelir kaybı, kira desteği gibi konularda başvurular alınmaya devam edecek ama bunlar esnaf için ne kadar yeterli?

Esnafların yaşadığı sıkıntıların devam etmemesi ya da sıkıntılarının birazda olsa hafiflemesi için yetkililerin alacağı önlemlerin, yapmaları gereken desteklerin yanı sıra bizlerde bireysel anlamda bilinçli hareket etmeliyiz. Alışverişlerimizi evden çıkabildiğimiz ölçüde maske, mesafe, hijyen kurallarını göz ardı etmeksizin; kapalı ortamlarda hava sirkülasyonunun yeterli olmadığı avm gibi büyük alışveriş merkezleri yerine esnaflardan, küçük işletmelerden yapalım. İnanın bu şekilde, küçük adımlarla bile o küçük işletmelere sahip esnaflarımızı geçtiğimiz zorlu süreçlerde bir parça da olsa rahatlatmak mümkün olabilir.
Aslı KARAKURT