Soğanda şehirler arası fiyat dengesizliği!

Pek çok üründe olduğu gibi soğan fiyatlarında da üreticiyle tüketici arasındaki makas, bölgelere göre değişkenlik göstererek açılıyor. Adana’da üretilen soğanlar, tarlada 70 kuruşa zor alıcı bulurken, sebze halinde 90 kuruşa satılan ürünler, çuvallarda kalıyor. Çok sayıda Adanalı çiftçi, maliyetini kurtarmadığı için ürünleri tarladan toplamazken, İstanbul’da soğanın kilosu 6,5 TL’ye kadar yükseldi.

‘MARKETLER DENETLENİRSE FİYAT YÜKSELMEZ’
Adana Kabzımallar Esnaf Odası İkinci Başkanı Mahsun Doğan, normal şartlar altında soğanın 1,5 TL’ye satılması gerektiğini ancak ihracatın açılmasıyla halde 90 kuruşa satıldığını kaydetti. Sebze halinde şu an 1000 ton soğan bulunduğunu ancak alıcı bulamadıklarını kaydeden Mahsun Doğan, marketlerdeki fiyat uçurumunun ise denetimlerle önlenebileceğini anlattı. Doğan, “Israrla şikayette bulunduk ama herhangi bir işlem yapılmadı. Marketler denetlenirse soğan fiyatı 2 TL’nin üzerine çıkmaz” diye konuştu.

Seyhan Ziraat Odası İkinci Başkanı Cahit İncefikir ise tarlada kalitesine göre 70-90 kuruşa satılan soğanın sadece masraflarının 80 kuruş ile 1 TL arasında olduğunu söyledi. Tarlada bu kadar ucuz olan ürünün marketlerde yüksek fiyatla satılmasının gerekçelerini de anlatan İncefikir, tedarikçiler tarafından fiyatların şişirildiğini savundu. İncefikir, “Örneğin bir market daha önceden kendi adamına kendi tedarikçisine halden 80 kuruşa aldığı ürünü 1 liraya sattırdıktan sonra markete 2,5- 3 TL’ye sattırıyor. Aradaki tedarikçi daha sonra ortadan çekiliyor. Markete giriş fiyatı 3 TL oluyor. Daha sonra market de bunu 3,5 TL’ye satıyor. Yani 80 kuruşa ürünü edinen market üzerine sadece küçük bir oran koyduğunu söyleyerek bunu 3,5 TL, 4 TL’ye tüketiciye satabiliyor” dedi.

‘DENETİM ÖNEMLİ’
Seyhan Ziraat Odası İkinci Başkanı İncefikir, denetimin önemine vurgu yaparak, şunları söyledi:

“Tarladan çıkış fiyatıyla son alıcı arasındaki mekanizmaya, organizasyona iyi bakmak gerekiyor. Kimler rakamları nereden yükseltmiş, kaç defa el değiştirmiş, kimin adına el değiştirmiş bunlar çok önemli. Marketin aldığı tedarikçinin kim olduğu, nerede olduğu, ne kadar vergi ödediği önemli. Dolayısıyla akla şöyle bir şey geliyor. Yaş meyve, sebze, İstanbul’da astronomik rakamlara satılabiliyor. Market masraflarının olduğunu söylüyor. Biz üreticiler olarak anlıyoruz ancak soruyoruz ki yağda, gazlı içeceklerde, deterjanlarda Edirne’de, Ardahan’da aynı fiyata satıyorsunuz. Yaş sebze, meyve, narenciye olunca niye fiyatlar değişmeye başlıyor? Uçurum olmaya niye başlıyor? Şehirler arası nakliyeyse diğer ürünlerde de var bu masraflar.”