Kadifekale’de tarih ayağa kalkıyor

Büyük İskender’in yaptırdığı Kadifekale surlarının ayakta kalan kısımlarını restore ederek burçlarını onaran İzmir Büyükşehir Belediyesi, şimdi de kale içindeki mescid ve sarnıç için yeni bir restorasyon ihalesi açtı. Büyükşehir, tarihi surların aydınlatılması için ayrı bir çalışma daha gerçekleştiriyor.

M.Ö. 334 yılında Makedonya Kralı Büyük İskender’in isteği üzerine Pagos Dağı’nda inşa edilen tarihi Kadifekale surlarının restorasyonunu gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, kent tarihini ayağa kaldırmak için yaptığı çalışmalarını ara vermeden sürdürüyor. Surların kente yakışır hale getirilmesinden sonra kale içinde bulunan mescid ve sarnıcı da ele alan Büyükşehir Belediyesi, bu iki tarihi değerin gelecek nesillere aktarılabilmesi için restorasyon ihalesi gerçekleştirdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin, tarihi surların aydınlatılması için de ayrı bir çalışma daha gerçekleştirdiği bildirildi.

Ünlü Seyahatname’de geçiyor

Kadifekale Mescidi, ünlü seyyah Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde de yer alıyor. Seyahatnamede mescid ile ilgili olarak Miladi 1308 tarihi veriliyor ve mescidin İzmir Kadısı “Ahmed oğlu İlyas” tarafından yaptırıldığı belirtiliyor. Tapu Tahrir Defteri, Evkaf Defteri ve Evliya Çelebi’nin verdiği bilgiler birbirini doğruluyor. Öte yandan yine İzmir ile ilgili yazılı kaynaklardan biri olan; M. Kütükoğlu’nun, “XV ve XVI Asırlarda İzmir Kazasının Sosyal ve İktisadi Yapısı” adlı eserde, “Yukarı Kale Camii” olarak bu yapıdan bahsediliyor. Gerçekleştirilen kazı çalışmalarında ulaşılan temel duvarı izleri ve kısmen duvar izleri ile kaynakların verdiği bilgiler doğrultusunda, mescidin Kadifekale’de 14. yüzyıl başlarında inşa edilmiş ilk cami olduğu ifade ediliyor.

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından özgün nitelikleri korunarak restore edilecek olan Kadifekale Mescidi, fethedilen kalelere inşa edilen ibadethane geleneğinin bir örneği olarak değerlendiriliyor.

Yeni çekim merkezi
Kenti ziyaret eden pek çok seyyahın ve araştırmacının eserlerinde bahsedilen Kadifekale’deki sarnıç ise antik dönem su mühendisliği hakkında elde edilecek bilgiler ve dönemin arkeolojisi açısından ayrı bir önem taşıyor. 20 adet dörtgen planlı fil ayak ve 15 payanda tarafından taşınan kemerli ve tonozlu üst örtüye sahip sarnıç, andezit ana kayaya oyularak inşa edilmiş. Beden duvarlarındaki malzeme, teknik ve yazılı kaynaklar sarnıcın 1221/1254 yılları arasında İzmir’de hüküm sürmüş Laskarid Hanedan’ından John III Doukas Vatatzes döneminde yapıldığını ortaya koyuyor.

Restorasyon çalışmalarının ardından sergilere ev sahipliği yapacak olan Kadifekale Sarnıcı, İzmir’in tarihine tanıklık eden kültürel çekim merkezlerinden biri haline gelecek.