Uz. Dr. İlkay Tekinarslan Migren Hastalarını Bilinçlendirdi‏

Selçuk Devlet Hastanesi Başhekim Yardımcısı ve Nöroloji Uzmanı olan Dr. İlker İlkay Tekinarslan Migren hastalarını bilinçlendirerek hastalığın belirtileri, çeşitleri, ve tedavisi konusunda bilgi verdi.

Migren nedir?

Migren, sıklıkla bulantı, bazen de kusma yakınmalarının eşlik ettiği başın bir tarafına yerleşen baş ağrısı ataklarıdır. Ataklar stres, açlık, uykusuzluk, belirli yiyecekler, kokular, hormonel değişikliklerle tetiklenebilir. Migren atakları arasında belirtilerin tamamen ortadan kalkması tipiktir. 7

Genellikle çocukluk çağında ya da ilk gençlik yıllarında başlar ve hastaların %90’ı ilk ataklarını 40 yaşlarından önce gerçekleştirirler. Dört kadından birinde ve 12 erkekten birinde hayatlarının bir döneminde migren baş ağrısı gelişir.

Migren Nedenleri:

Nedeni konusunda farklı görüşler olmakla birlikte bugün için kabul gören görüş migren hastalarının beyinlerinin kalıtsal olarak migrenli olmayanlara göre bu hastalığa yatkınlıklarının olmasıdır.

Belirtiler ve Bulgular:

En sık görülen migren çeşidi olan aurasız migrenin belirtisi tek taraflı, başın ön kısmında ya da yanında yerleşen baş ağrısıdır. Baş ağrısı tek taraflı başlayıp başın her yanına dağılabilir. Ağrı genellikle nabız atışı şeklinde hissedilir. Baş hareketleri ile şiddeti artar. Genellikle sabahları başlamakla birlikte günün ve gecenin herhangi saatinde başlayabilir. Tipik olarak başladıktan 2-12 saat sonra en şiddetli haline gelir ve takiben şiddeti azalır. Fakat 4-72 saat devam edebildiği bilinmektedir. Eşlik eden belirtiler bulantı, kusma, ışıktan ve sesten rahatsız olma, karanlık odada yatma isteğidir. Daha nadiren bulanık görme, yoğunlaşma zorluğu, burun akıntısı, ishal, karın ağrısı, sık idrara çıkma, solgunlaşma, terleme, başta hassasiyet, üşüme ya da terleme hisleri ile birlikte olabilir.

Auralı migren ise yaklaşık 4 migren hastasının birinde görülen tiptir. Belirtiler aurasız migrenle aynı olup öncesinde aura denilen ağrının geldiğini haber veren belirtiler vardır. Görsel aura en sık rastlanan aura tipi olup belirtileri görmenin kısmi kaybı, ışık flaşları görülmesi ya da nesnelerin dönüyor gibi görünmesidir. Duyu kaybı, iğnelenme hisleri ikinci en sık görülen aura tipidir. Duyu kaybı hisleri genellikle ellerde başlayıp kola, yüze, dile nadiren bacağa yayılabilir. Konuşma bozuklukları da sık görülen aura tipidir.

Tanı:

Tanı doktor tarafından tipik belirtilerin tespiti ile konulur. Migren tanısını kesinleştirecek bir laboratuvar testi yoktur. Fakat bazı migren hastalarının tipik olmayan baş ağrıları olabilir. Laboratuvar testleri diğer tanıları ekarde etmek için kullanılabilir. Daha önce baş ağrısı yakınması olmayan bir kişide yeni gelişen baş ağrısı varsa, ağrı şiddeti artıyorsa tipik migren atakları arasında ağrı devam ediyorsa, eşlik eden kuvvet kaybı, duyu kaybı, konuşma bozuklukları yeni gelişmiş ya da düzelmiyorsa, bilinç kaybı, nöbet öyküsü varsa beyin görüntülemesi yapılmalıdır.

Tedavi:

Migren ağrısını tetiklediği bilinen faktörlerden (aşırı kahve tüketimi, sigara, alkol alımı, çikolata, şarap, parfüm gibi güçlü kokular) kaçınmak önemlidir. Hafif migren ataklarında parasetamol, aspirin gibi ağrı kesiciler ya da ibuprofen, napsoksen gibi antiinflamatuvar ilaçlar atak tedavisi amacıyla kullanılırlar. İlaç ağrı başlar başlamaz alınmalıdır. Ağrı kesiciler erken alınırsa ağrı gelişmeden önlenmiş olur. Eğer ağrı kesiciler ağrı şiddeti arttıktan sonra alınırsa bu safhada etki etmedikleri fark edilecektir. Bu aşamada karanlık bir yere girip uyumaya çalışmak en iyisidir. Beraberinde bulantı olduğu durumlarda bulantı ve kusmayı engellemek ilaç emiliminin sağlanması için önemlidir.

Orta ve şiddetli ataklarda atak tedavisinde triptanlar kullanılır. Ağrı sıklığı fazlaysa hastaya atak sıklığını ve şiddetini azaltmak amacıyla koruyucu tedavi verilebilir. Bunun için en çok antiepileptik, antidepresanlar, propronolol, beta blokörler, kalsiyum kanal blokörleri kullanılabilir. Bazı kişilerde migren atakları yetişkin hayatta kesilir, fakat bazı vakalarda ataklar hayat boyu devam ederler.